एसपी रिपोर्टर
जनकपुरधाम, बैशाख २ : बैशाख २ गते मधेशमा आज जुडशितल पर्व मनाईदै छ । यस पर्वमा अभिभावक लगायत परिवारका अग्रज सदस्यले आफु भन्दा सानाहरुको शिरमा जल छर्केर आशीर्वाद दिने परम्परा छ । यसरी सानाको शिरमा जल थपथपाउनुलाई जुराउनु पनि भनिन्छ । शिरमा जल थपथपाएर वर्ष भरि जुराउनु अर्थात शितलता प्रदान होस भने आर्शिवाद प्रदान गरिन्छ ।
साथै समाजका अग्रजहरुले छरछिमेकका सानाहरुलाई पनि आर्शिवाद दिने भएपनि यस वर्ष कोरोना भाइरसको जोखिम र त्रासका कारण सर्वसधारण घर घर भित्रै रहन बाध्य भएकाले त्यसो हुन सकेन । समाजिक दुरी कायम गर्नु पर्ने भएकाले सवैले आ–आफनै घर परिवार भित्रका सदस्यहरुलाई मात्र शिरमा जल थपथपाएर यो पर्व मनाएका हुन ।
जुडशितल पर्वका दिन मधेशको हरेक घरमा सोहिजनको तरकारी, तरुवा, बघरुवा, करहीबरही, भुजुवा, आँप टिकुलाको चटनी वा तरुवा, पापड लगायत विभिन्न व्यन्जन तयारी गरि भान्सा घरको चुल्हालाई भगवान विष्णुको रुपमा पुजाआजा गर्ने गर्छन । आजको दुवै छाकका लागि पाकेका सम्पुर्ण ब्यजनले पुजापाठ सकेपछि मात्र भोजन गर्ने चलन छ ।
विहान पाकेको भोजन आज साँझ पनि खाएर भान्साको चुल्हा सहितका सरसमानलाई एक दिन आराम गर्न दिएर जुराउने परम्परा रहेको छ । आजका दिन शिरमा जल राखी आशीर्वाद दिंदा वर्षभरी शितलता, शान्ति र समृद्धि आउने जनबिश्वास रहेको पाईन्छ । यतिबेला कोरोना भाइरसको महामारी विश्वभर फैलिएको छ । त्यसैले यसवर्ष जुडशितलमा अग्रजले आफूभन्दा सानालाई कोरोना भाइरस बाट रक्षाको कामना गर्ने गरेका छन ।
आजका दिन रुखविरुवामा पानी हाल्नुको साथै खेतबारीमा मलजल गर्ने चौपाया (गाईवस्तु) नुहाउने समेत परम्परा रहेको छ । अत्याधिक गर्मी र सूर्यको तापबाट आकुल व्याकुल मानव लगायत रुखविरुवालाई शीतलता प्रदान होस भन्ने नै पर्वको मूल उद्देश्य रहेको छ ।
यस्तो पनि देखियो अग्रजले सानालाई जुराउने कायदा
लकडाउन र कोरोनोको भय त्रास तथा जोखिमका वेला जुडशितल परेकाले आफु भन्दा सानाको शिरमा प्रत्यक्ष हात हालेर जल छर्न नपाइएपछि केहिले लठ्ठीमा ग्लास सहितको भाँडा बाँधेर पनि शिरमा जल हालेर आर्शिवाद दिएको देखिएको छ ।
